Regulamin Turystyki i Wycieczek Szkolnych Organizowanych w Publicznej Szkole Podstawowej im. Ziemi Świdwińskiej w Lekowie 

Niniejszy regulamin zawiera zasady organizacji turystyki i wycieczek, ich finansowania oraz określa zasady bezpieczeństwa i opieki nad uczniami podczas wycieczek

Podstawy prawne opracowania:

 

1. Ustawa z 7 września 1991r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U z 2017, poz. 2198 i 2200 ze zm.) – art. 92a, ust 1, art. 92d, art.92e, art.92t
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 31 grudnia 2002 r. w  sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. nr 6 poz. 69 ze zm.)
3. Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 208, poz. 1240), 6. Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. z 2011 r. Nr 208, poz. 1241),
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 30 marca  2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży (Dz. U. 2016 poz. 452)
5. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290 i 1669)
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. poz. 1055)

I. Zasady ogólne

• Szkoła dla swoich uczniów może organizować różnorodne formy krajoznawstwa i turystyki, współdziałając ze stowarzyszeniami i innymi podmiotami, których przedmiotem jest krajoznawstwo i turystyka.
• Wycieczki i inne formy turystyki są integralną formą działalności wychowawczej szkoły

II. Warunki i sposób organizowania przez szkołę krajoznawstwa i turystyki

1. Działalność szkoły w zakresie krajoznawstwa i turystyki ma na celu:

• poznawanie kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii;
• poznawanie kultury i języka innych państw;
• poszerzanie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego;
• wspomaganie rodziny i szkoły w procesie wychowania;
• upowszechnianie wśród uczniów zasad ochrony środowiska naturalnego oraz wiedzy o składnikach i funkcjonowaniu rodzimego środowiska przyrodniczego, a także umiejętności korzystania z zasobów przyrody;
• upowszechnianie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej oraz podnoszenie sprawności fizycznej;
• poprawę stanu zdrowia uczniów pochodzących z terenów zagrożonych ekologicznie;
• przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym, w szczególności w ramach profilaktyki uniwersalnej;
• poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach.

2. Krajoznawstwo i turystyka są organizowane w trakcie roku szkolnego, w szczególności w ramach odpowiednio zajęć dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczych, z wyjątkiem okresu ferii letnich i zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej.

3. Organizacja wycieczek o charakterze krajoznawczym i turystycznym może mieć następujące formy:

• wycieczka przedmiotowa - inicjowana i realizowana przez nauczycieli w celu uzupełnienia programu wychowania przedszkolnego albo programu nauczania w ramach jednego lub kilku przedmiotów,
• wycieczka krajoznawczo-turystyczna o charakterze interdyscyplinarnym, w których udział nie wymaga od uczniów przygotowania kondycyjnego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, organizowana w celu nabywania wiedzy o otaczającym środowisku i umiejętności zastosowania tej wiedzy w praktyce, tj. biwaki, rajdy
• specjalistyczna wycieczka krajoznawczo-turystyczna, w której udział wymaga od uczniów przygotowania kondycyjnego, sprawnościowego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, a program wycieczki przewiduje intensywną aktywność turystyczną, fizyczną lub długodystansowość na szlakach turystycznych
• wyjazdy na konkursy, turnieje,
• wycieczki kulturalno - oświatowe (wyjazdy do teatru, opery, kina)
• wycieczki związane z realizacją programu nauczania, takie jak: zielone szkoły,
• wycieczki zagraniczne

4. Organizację wycieczek oraz imprez dostosowuje się do wieku, zainteresowań i potrzeb uczniów, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej, stopnia przygotowania i umiejętności specjalistycznych.

5. Ze względu na czas trwania wyróżnia się wycieczki:

• jednodniowe trwające do kilkunastu godzin,
• lekcyjne - przedmiotowe
• dwu- lub kilku dniowe z noclegami poza miejscem zamieszkania, trwające nie dłużej niż 5 dni

6. Ze względu na rodzaj podróżowania uczniowie biorą udział w wycieczkach:

• pieszych – nizinnych i górskich,
• koleją,
• autobusem,
• rowerem,
• narciarskich i saneczkarskich (kuligi)

7. Udział uczniów w wycieczkach, za wyjątkiem przedmiotowych odbywających się w ramach zajęć lekcyjnych wymaga pisemnej zgody rodziców bądź prawnych opiekunów, którzy powinni przed jej rozpoczęciem pokryć koszty związane z udziałem dziecka. Podpisane oświadczenia przechowuje kierownik wycieczki.

8. Uczniowie, którzy nie uczestniczą w wycieczce klasowej organizowanej w dniach zajęć szkolnych mają obowiązek brać udział w zajęciach z klasą wskazaną przez dyrektora. Listę tych uczniów wychowawca dołącza do odpowiedniego dziennika klasowego.

9. Uczestnicy wycieczki powinni być ubezpieczeni od następstw nieszczęśliwych wypadków. Ubezpieczenie nie jest jednak obligatoryjne.  W przypadku wycieczki lub imprezy zagranicznej, obowiązkowe jest ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia.

10. Program wycieczki organizowanej przez szkołę, listę uczestników biorących udział w wycieczce, zawierającą imię i nazwisko ucznia oraz telefon rodzica lub rodziców ucznia, imię i nazwisko kierownika i opiekunów zawiera karta wycieczki, którą zatwierdza i podpisuje dyrektor szkoły.

11. Organizację i program wycieczki dostosowuje się do wieku, zainteresowań i potrzeb uczniów, ich stanu zdrowia, kondycji, sprawności fizycznej i umiejętności.

12. W wycieczkach nie mogą brać udziału uczniowie w stosunku do których istnieją przeciwwskazania lekarskie

13. Uczniowie niepełnosprawni, o ile nie ma przeciwwskazań zdrowotnych, mogą brać udział w wycieczkach, a organizatorzy tych wycieczek powinni zapewnić im warunki odpowiednie do specyficznych potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności

14. W czasie wycieczki autokarowej, przy wyjeździe poza miejscowość, która jest siedzibą szkoły, powinien być zapewniony jeden opiekun na 15 uczniów.

15. W czasie wycieczki na terenie miejscowości, w której znajduje się szkoła, jeden nauczyciel może mieć pod opieką najwyżej 30 uczniów.

16. Opiekę nad uczestnikami wycieczek wyjazdowych poza miejscowość, która jest siedzibą szkoły - sprawuje jeden opiekun dla grupy 15 uczniów.

17. W czasie wycieczki pieszej organizowanej na terenie Parków Narodowych oraz na szlakach turystycznych leżących powyżej 1000 m n.p.m., jeden nauczyciel może mieć pod opieką 10 uczniów. W wycieczce takiej musi uczestniczyć przewodnik górski, a uczniowie muszą mieć ukończony 12 rok życia.

18. Podczas wycieczek wymagających korzystania z przejazdu PKP jeden nauczyciel może sprawować opiekę nad 9 uczniami.

19. Podczas wycieczek rowerowych jeden nauczyciel może sprawować opiekę nad 10 uczniami, którzy ukończyli 12 rok życia i posiadają kartę rowerową.

20. Dla zapewnienia uczestnikom wycieczek szkolnych pełnego bezpieczeństwa na jedną wycieczkę klasową przydziela się jako opiekunów dwóch nauczycieli. Pod pojęciem wycieczki rozumie się zajęcia, wyjazdy odbywające się poza szkołą (w tym np.: wyjazdy do teatru, kina).

21. Wycieczka powinna być należycie przygotowana pod względem programowym i organizacyjnym, a także omówiona ze wszystkimi uczestnikami w zakresie celu, trasy, bazy noclegowej i przewidywanej ceny oraz regulaminu zachowania uczniów podczas wycieczki (stosowny zapis powinien się znaleźć w dzienniku lekcyjnym, a regulamin wraz z podpisami uczniów powinien przechowywać kierownik wycieczki).

22. Organizator wycieczki zobowiązany jest do zapewnienia właściwej opieki i bezpieczeństwa jej uczestnikom. 

23. Miejscem zbiórki uczniów rozpoczynającej i kończącej wycieczkę jest plac szkolny, lub inne bezpieczne miejsce wyznaczone przez kierownika wycieczki,  skąd uczniowie udają się do domu.

24. Kierownik i opiekunowie odpowiedzialni są również za bezpieczny powrót dziecka do domu (w przypadku niemożności przekazania dziecka rodzicom po przyjeździe)

25. Regulamin zachowania się uczniów podczas wycieczki opracowuje kierownik tej wycieczki.

26. Dyrektor szkoły wyznacza kierownika i opiekunów wycieczki spośród pracowników pedagogicznych szkoły

27. W zależności od celu i programu wycieczki opiekunem wycieczki może być także osoba nie będąca pracownikiem pedagogicznym szkoły, wyznaczona przez dyrektora szkoły 

28. W przypadku specjalistycznej wycieczki krajoznawczo-turystycznej, kierownik i opiekunowie wycieczki są obowiązani posiadać udokumentowane przygotowanie zapewniające bezpieczną realizację programu wycieczki

29. Opiekunem wycieczki może być nauczyciel albo, po uzyskaniu zgody dyrektora szkoły, inna pełnoletnia osoba. W przypadku większej niż jeden liczby opiekunów przynajmniej jeden z nich powinien być nauczycielem.

30. Kierownikiem wycieczki klasowej jest wychowawca, chyba że dyrektor wyznaczy inną osobę która będzie spełniać tę funkcję. 

31. Wycieczki krajowe i zagraniczne należy odpowiednio wcześniej zgłosić u dyrektora szkoły.

32. Zgodę na zorganizowanie wycieczek zagranicznych wyraża dyrektor szkoły po zawiadomieniu organu prowadzącego oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

33. W przypadku wycieczki organizowanej za granicą:

• dyrektor szkoły jest obowiązany poinformować organ prowadzący i organ sprawujący nadzór pedagogiczny o organizowaniu takiej wycieczki, przekazując kartę wycieczki, dyrektor szkoły nie przekazuje listy uczniów;
• szkoła ma obowiązek zawrzeć umowę ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia na rzecz osób biorących udział w wycieczce, o ile obowiązek zawarcia takiej umowy nie wynika z odrębnych przepisów;
• kierownik wycieczki lub co najmniej jeden opiekun wycieczki zna język obcy na poziomie umożliwiającym porozumiewanie się w krajach tranzytowych i kraju docelowym.

34. Kierownik wycieczki przedstawia dyrektorowi szkoły do zatwierdzenia dokumentację: wypełnia kartę wycieczki z uwzględnieniem jasnego celu edukacyjnego (2 egz.) oraz listę jej uczestników (2 egz.), pisemne zgody rodziców (prawnych opiekunów), z oświadczeniem o stanie zdrowia dziecka i braku przeciwwskazań do udziału w wycieczce, regulamin wycieczki - dokumenty te składa w sekretariacie szkoły najpóźniej 2 dni przed wycieczką celem ich zatwierdzenia przez Dyrektora (wzory dokumentów znajdują się w załączniku).

35. Rodzice przed wycieczką powinni być pisemnie powiadomieni o:

• miejscu i godzinie zbiórki na wycieczkę;
• miejscu i przewidywanej godzinie powrotu z wycieczki;
• dokładnym adresie pobytu wraz z nr telefonu;
• przewidywanej trasie wycieczki;

36. Rozliczenia kosztów wycieczki dokonuje kierownik wycieczki. Z rozliczeniem zapoznaje uczniów oraz ich rodziców. Rozliczenie przechowuje wraz z dokumentacją wycieczki do końca etapu edukacyjnego.

37. Dyrektor szkoły może wyrazić zgodę na łączenie funkcji kierownika i opiekuna wycieczki.

38. Jeżeli specyfika wycieczki tego wymaga, jej uczestników zaznajamia się z zasadami bezpiecznego przebywania nad wodą lub w górach.

39. Wycieczki górskie powinny odbywać się po oznakowanych szlakach turystycznych, jeśli leżą na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody muszą być prowadzone przez licencjonowanych przewodników. 

40. W wycieczkach narciarskich uczestnicy muszą posiadać umiejętność jazdy na nartach, sprawdzoną przez kierownika wycieczki posiadającego odpowiednie przygotowanie (instruktor lub pomocnik instruktora narciarskiego PZN).

41. Niedopuszczalne jest realizowanie wycieczek podczas burzy, śnieżycy i gołoledzi.

III. Do obowiązków kierownika wycieczki należy:

• opracowanie programu i harmonogramu wycieczki;
• zapoznaje uczniów, rodziców i opiekunów wycieczki z programem i regulaminem wycieczki oraz informuje ich o celu i trasie wycieczki,
• zapewnienie warunków do pełnej realizacji programu i regulaminu wycieczki oraz stosowanie nadzoru w tym zakresie,
• wypełnienie oraz przedłożenie dyrekcji karty wycieczki w celu zatwierdzenia, na trzy dni przed planowanym wyjazdem ( jeżeli jest przewidziany nocleg, należy dołączyć adres i numery telefonów)
• zapoznanie uczestników z zasadami bezpieczeństwa oraz zapewnienie warunków ich przestrzegania;
• jeżeli specyfika wycieczki tego wymaga należy zaznajomić jej uczestników z zasadami bezpiecznego przebywania nad wodą lub w górach;
• określenie zadań opiekuna w zakresie realizacji programu, zapewnienia opieki i bezpieczeństwa nad przydzieloną grupą uczniów,
• nadzór nad zaopatrzeniem uczestników w niezbędny sprzęt i ekwipunek oraz posiadanie apteczki pierwszej pomocy;
• organizacja transportu, wyżywienia i noclegów dla uczestników;
• podział zadań dla opiekunów,
• posiadanie przy sobie listy wszystkich uczestników z adresem, numerem telefonu i numerem PESEL;
• udzielenie natychmiastowej pomocy w razie wypadku, w szczególnym wypadku wezwanie pogotowia;
• dysponowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na organizację wycieczki;
• dokonuje podsumowania, oceny i rozliczenia finansowego wycieczki po jej zakończeniu i informuje o tym dyrektora szkoły i rodziców, w formie i terminie przyjętych w danej szkole.

IV. Do obowiązków opiekuna wycieczki należy:

• sprawdzanie stanu liczbowego jej uczestników przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego;
• opieka nad powierzonymi mu uczniami;
• współdziałanie z kierownikiem w zakresie realizacji programu i harmonogramu wycieczki;
• nadzór nad przestrzeganiem regulaminu przez uczestników ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa;
• nadzorowanie wykonywania zadań przydzielonych uczniom;
• wykonywanie innych zadań zleconych przez kierownika;
• sprawdzenie, czy wyposażenie pokojów spełnia wymagania, a otoczenie miejsca noclegu jest bezpieczne.
• opiekunowie potwierdzają własnoręcznym podpisem na karcie wycieczki przyjęcie odpowiedzialności za bezpieczeństwo powierzonych im dzieci,

Uczestnicy wycieczki – obowiązki:V.

• przybyć na miejsce zbiórki najpóźniej 15 min. przed wyjazdem;
• swoje przybycie zgłosić kierownikowi wycieczki;
• poinformować opiekuna wycieczki o ewentualnym złym samopoczuciu;
• wykonywać polecenia kierownika, opiekunów, pilota i przewodnika;
• w środkach transportu zająć miejsce w wyznaczone przez opiekuna;
• w czasie jazdy nie spacerować, nie stawać na siedzeniu, nie wychylać się przez okno;
• nie zaśmiecać pojazdu;
• w czasie postoju i zwiedzania nie oddalać się od grupy bez zgody opiekuna;
• nie oddalać się z miejsca zakwaterowania bez zgody opiekuna;
• w czasie przebywania w obiektach turystycznych przestrzegać postanowień i regulaminów tych obiektów;
• zachowywać się zgodnie z ogólnymi zasadami dobrego wychowania i kultury;
• pomagać słabszym i być życzliwym wobec innych uczestników.
• wobec uczestników, którzy nie przestrzegają regulaminu i zasad przepisów bezpieczeństwa, będą wyciągnięte konsekwencje zgodnie z kryteriami ocen z zachowania zawartych w wewnątrzszkolnym systemie oceniania
• w przypadku przerwania wycieczki ze względu na niewłaściwe zachowanie pojedynczych uczniów lub całej grupy, uczestnicy są zobowiązani do pokrycia wszystkich kosztów z tym związanych.
• w razie odesłania ucznia z wycieczki do domu z powodu niewłaściwego zachowania, rodzice zobowiązani są bezzwłocznie na własny kosz odebrać dziecko z miejsca pobytu grupy i zapewnić mu opiekę w drodze do domu. Rodzice ponoszą również koszt udziału dziecka w wycieczce.

VI. Finansowanie  wycieczek

• plan finansowy musi określać ogólny koszt wycieczki, koszt jednego uczestnika wycieczki oraz przewidywalne koszty organizacyjne i programowe,
• wycieczki finansowane mogą być ze składek uczestników, środków rady rodziców lub innych źródeł,
• rodzice którzy zdeklarowali udział swego dziecka w wycieczce, a następnie deklaracje tę wycofali, zobowiązani są do pokrycia strat, jakie powstały z tego tytułu,
• kierownik wycieczki i opiekunowie nie ponoszą kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia. Koszty faktycznie poniesione wliczane są w koszty uczestników wycieczki.
• rozliczenia wycieczki dokonuje kierownik, określając sposób zagospodarowania nadwyżki, względnie uzupełnienia niedoboru finansowego,
• dowodami finansowymi są przede wszystkim podpisane przez rodziców dzieci listy wpłat oraz rachunki, faktury i bilety wydawane przez uprawnione do danego rodzaju działalności podmioty gospodarcze- w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach mogą to być oświadczenia o poniesionym wydatku podpisane przez kierownika oraz wszystkich opiekunów.

VII. Zalecane normy bezpieczeństwa

1. WYCIECZKA AUTOKAROWA            

• Pojazd przewożący zorganizowaną grupę dzieci lub młodzieży w wieku do 18 lat, oznakowany jest z przodu i z tyłu kwadratowymi tablicami barwy żółtej z symbolem dzieci barwy czarnej. W warunkach niedostatecznej widoczności tablice powinny być oświetlone, chyba że są wykonane z materiału odblaskowego.
• Kierowca powinien posiadać potwierdzenie sprawności technicznej pojazdu, apteczkę pierwszej pomocy i sprawną gaśnicę.
• Opiekun musi przebywać ze swoją grupą w pojeździe, nie wolno rozdzielać grupy na dwa lub więcej pojazdów.
• Ilość uczestników wycieczki nie może przekraczać ilości miejsc siedzących w pojeździe, przejście w autokarze musi być wolne. Opiekunowie zajmują miejsca przy drzwiach oraz w części środkowej autokaru. Uczniowie sprawiający trudności wychowawcze oraz źle znoszący podróż siedzą przy opiekunach.
• Należy zabronić w czasie jazdy: spacerowania po autokarze, podnoszenia się ze swoich miejsc, siedzenia tyłem, na oparciu. Kierownik wycieczki powinien dysponować apteczką pierwszej pomocy. Bagaż uczestników powinien być umieszczony w bagażniku i na półkach.
• Przerwy dla zapewnienia odpoczynku i załatwienia potrzeb fizjologicznych należy organizować tylko na terenie specjalnych parkingów. W czasie postoju należy zabronić wchodzenia na jezdnię i jej przekraczania. Po każdej przerwie organizator sprawdza obecność uczestników.
• Nie wolno wysadzać dzieci powracających z wycieczki, z autokaru poza miejscem kończącym wycieczkę. Wyjątek stanowi pisemna prośba rodzica, który będzie stał w miejscu wcześniej ustalonym.

2. PRZEJAZDY POCIĄGAMI

• Opiekun musi przebywać z grupą w wagonie, nie wolno rozdzielać grupy na dwa lub więcej wagonów, w tym celu wskazane jest dokonanie wcześniejszej rezerwacji miejsc lub przedziałów jeżeli pociąg takie prowadzi.
• Zasady rozmieszczenia uczniów i bagażu oraz zapewnienia środków pierwszej pomocy – jak w przypadku autokaru.
• Należy zabronić uczniom opuszczania wagonu oraz wychylania się przez okna. W czasie postoju pociągu uczniowie powinni znajdować się na swoich miejscach siedzących.
• Bilety na przejazd wraz z zaświadczeniem o przejeździe grupowym oraz legitymacje szkolne uczestników powinien posiadać kierownik wycieczki.

3. WYCIECZKA PIESZA

• W czasie marszu jeden opiekun prowadzi grupę, drugi idzie na końcu.
• Uczestnicy powinni posiadać ubiór (szczególnie buty) odpowiedni do miejsca i warunków atmosferycznych
• Poza miastem należy poruszać się  lewą stroną drogi, ustępując z drogi nadjeżdżającym pojazdom
• W lesie należy poruszać się po znakowanych szlakach turystycznych (na terenie parków narodowych lub krajobrazowych – wyłącznie) lub wyznaczonych ścieżkach
• Opiekunowie powinni posiadać mapę (wskazana jest znajomość terenu).
• Przed wyruszeniem sprzed szkoły uczestnicy powinni być poinformowani o zasadach poruszania się po drogach i po lesie.

4. WYCIECZKA GÓRSKA

• Wyruszając w góry należy dokładnie zaplanować trasę, uwzględniając wiek, a także płeć uczestników – dla uczniów w wieku 7-8 lat 3-4 km tj. 2 godz. dla uczniów 9 – 12 lat 6 – 10 km, tj. 3 - 5 godz.  marszu wraz z odpoczynkiem. Na wędrówkę należy wyruszyć wcześnie rano, aby przed zmrokiem dojść do miejsca noclegu.
• Uczestnicy powinni posiadać odpowiedni ubiór – buty sznurowane, kurtka (ze względu na zmienność pogody w górach oraz spadek temperatur wraz ze wzrostem wysokości). Ekwipunek należy zabrać w plecaku.
• Wszyscy uczestnicy wycieczki powinni poruszać się wyłącznie po oznakowanych szlakach turystycznych, w ten sposób, że na początku (za przewodnikiem) ustawione są osoby słabsze kondycyjnie, a na końcu osoby najsilniejsze, kolumnę otwiera i zamyka osoba dorosła.

5. WYCIECZKA ROWEROWA

• Zgodnie z prawem o ruchu drogowym w kolumnie rowerów nie może jechać więcej niż 15 osób. W przypadku kilku grup odstępy między nimi powinny wynosić, co najmniej 200 metrów. Wszyscy uczniowie musza posiadać kartę rowerową.
• Prowadzący wycieczkę powinien jechać na początku, za nim najsłabsi w grupie, następnie pozostali uczniowie, drugi opiekun na końcu grupy. Tempo jazdy powinno być dostosowane do możliwości najsłabszego uczestnika, odstępy pomiędzy jadącymi do 5 m.
• Uczestnicy wycieczki powinni jechać jeden za drugim ( nie wolno jechać obok siebie), jak najbliżej prawej krawędzi drogi, zgodnie z przepisami ruchu drogowego.
• Opiekun grupy powinien posiadać apteczkę pierwszej pomocy oraz narzędzia do ewentualnej naprawy rowerów, także zapasowe dętki i wentyle oraz pompkę.
• Uczestnicy powinni posiadać ubiór odpowiedni do jazdy oraz kask ochronny na głowę, z boku tylnego bagażnika (z lewej strony) powinno być przymocowane tzw. ramię bezpieczeństwa ze światłem odblaskowym na końcu.

6. ZASADY PORUSZANIE SIĘ Z GRUPĄ W MIASTACH

• Przed rozpoczęciem zwiedzania obiektu lub miasta, każdy uczestnik musi być poinformowany o harmonogramie wycieczki,(adresie, miejscu pobytu docelowego) aby w razie zgubienia się potrafił dotrzeć do miejsca zbiórki.
• W trakcie pieszego poruszania się z grupą w terenie miejskim opiekunowie powinni tak podzielić obowiązki, by jeden z nich znajdował się na czele grupy i kierował nią, a drugi na końcu ją zamykał. Opiekun zamykający grupę nie może dopuścić, by któryś z uczniów pozostał za nim. Obaj opiekunowie powinni poruszać się z granicach wzajemnego kontaktu wzrokowego, aby zapobiec zbytniemu rozciągnięciu grupy.
• Prowadzenie grup po ulicach, drogach i terenach publicznych powinno odbywać się zgodnie z przepisami ruchu drogowego, szczególną ostrożność należy zachować przy przechodzeniu z grupą przez jezdnię, należy pamiętać, że przechodzenie powinno się odbywać w taki sposób, by cała grupa przekroczyła jezdnię razem.
• W przypadku korzystania ze środków komunikacji miejskiej należy zadbać, by wszyscy uczestnicy wycieczki: znajdowali się w jednym pojeździe lub w jednej jego części (dotyczy pociągu, tramwaju, metra), znali nazwę przystanku, na którym grupa będzie wysiadać, znali orientacyjny czas przejazdu lub ilość przystanków do przejechania, posiadali ważne bilety na przejazd.

VIII. Postanowienia końcowe

• jeżeli wycieczka ma odbyć się podczas planowanej lekcji danego przedmiotu, należy zgłosić zamiar wyjścia poza teren szkoły i odnotować wyjście na wycieczkę w dzienniku lekcyjnym;
• wszystkie  pisma wysłane w sprawie wycieczki powinny być podpisane przez kierownika wycieczki i zatwierdzone przez dyrektora szkoły,
• w razie wypadku uczestników wycieczki stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania w razie wypadków w szkołach i placówkach publicznych;
• odstępstwa od powyższego regulaminu wymagają pisemnej zgody dyrektora szkoły;
• regulamin został opracowany przez nauczyciela Publicznej Szkoły Podstawowej w Lekowie i przyjęty zarządzeniem nr ……../ 2018 do realizacji na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu ………………….. roku;
• regulamin wchodzi w życie z dniem …………………………. roku.